Thursday, November 23, 2017

DERRIDA, BUDDHISM AND DAOISM

Mình vẫn chưa hết ngạc nhiên, càng ngày càng ngạc nhiên vào sự sắp xếp của vũ trụ. Chuyện là tầm mấy tuần trước mình thấy mình thèm được học philosophy, muốn cái não được sống và suy nghĩ trong môi trường đó. Cũng kì lạ, không đến nỗi quá chán các môn đang học nhưng vẫn thấy thiếu thiếu cái gì đó, rồi mình nghĩ đó là những cơn thèm mà chỉ có nó mới là giải pháp cho các sự hời hợt nhạt nhoà khác trong đời sống. Thế xong mình xin giáo sư philosophy cho mình học ké, dù 1h mỗi tuần thôi cũng được ( lớp học kéo dài 3 tiếng nhưng 2 tiếng sau đó trùng với giờ man khác của mình rồi). Và thật bất ngờ, buổi đầu tiên mình đi học ké vô tình là buổi đầu tiên lớp học sách mới: Linguistic Strategies in Daoist Zhuangzi. Đúng cái mình có hứng thú dù chưa biết nhiều về nó. Hình như cũng vì thế mà hình như mình học được nhiều hơn dù thời gian lên lớp ít, sách thì khó đọc. Càng ngày mình càng yêu philosophy và càng thôi thúc rằng sẽ dạy cái đó cho tụi trẻ con, nhất định sẽ có giờ học philosophy for children nếu mình có điều kiện mở trường mần non. Ngay lúc này mình thấy nó giúp mình nhìn mọi thứ sáng suốt hơn, rõ ràng hơn và cảm giác não mình thực sự làm việc, và mỗi lần làm việc như thế nó đều đưa đến những phát hiện mới thú vị.
Nói về quyển sách kia, có thể nói nó khá khó đọc, mình cũng không có nhiều thời gian cho nó cũng như là chỉ có thể lên lớp thảo luận 1h mỗi tuần trong khi lớp học kéo dài 3h. Tuy nhiên mình đang khá là vui với những gì mình nhận ra được cho đến thời điểm hiện tại. Mình thấy điểm chung của cả 3 trường phái quan điểm trên nằm ở sự thừa nhận sự khác biệt “differance”.

Philosophy lay in Taoism của laozi hay zhuangzi thì nhắc đến khi niệm philosophy of change, let us face nay natural change, bởi mọi thứ nằm trong trạng thái luôn luôn vận động và luôn luôn chuyển hoá, một trạng thái infinite transformation of things. Ngay cả khái niệm về limit hay limitness cũng chứa đựng trong nó hoặc có thể tạo ra một dạng thức của transformation and transformable. Thế nên chẳng có gì là tuyệt đối đúng tuyệt đối sai, chỉ có những dòng chảy của tự nhiên, naturalness, humility 自然,là sự flowing hay effortless action, non force, non doing of 無為。
Buddha thì nhắc đến nature of emptiness.
Derrida với quan điểm deconstruction cho rằng không nên quá mức trung thành với bất cứ idea nào và học cách tin rằng sự thật the truth, cái đúng the right có thể nằm ở trạng thái đối lập. He muốn dismantling tháo gỡ challenging cái lối mòn suy nghĩ thông thường của chúng ta, để sống một cách thông minh hơn từ việc nhìn the both side of something. live out life without clear answer, it is nature of realities.
Trời ơi mình yêu Derrida kinh khủng, mình tìm thấy him như tìm thấy một sự đảm bảo, một câu trả lời cho bản thân, rằng mọi nigh ngờ vào lối suy nghĩ của bản thân là hoàn toàn bình thường, thậm chí còn giống hệt quan điểm của Derrida. Mình thấy sung sướng và thú vị khi thấy không phải mình đọc sách rồi tiếp thu được, mà là mình ngộ ra những điều đó trước rồi tìm thấy những triết gia có quan điểm tương tự. Nó là điều bình thường khi bắt gặp sự giống nhau trong thế giới loài người đa dạng này, nhưng nó là một trải nghiệm cảm xúc thú vị, như thể mình nắm vững và tự sản sinh ra những suy nghĩ ấy. Mình cũng từng suy nghĩ về sự khác biệt, tin vào sự khác biệt trong đời sống. Nhờ nó mình có cái nhìn open mind hơn và có thể giải thích/ chấp nhận mọi hiện tượng trong đời sống dễ dàng hơn. Những vấn đề như gay, lesbian, sự khác biệt của trẻ em autism, người nơi này nơi khác….Cái hay của việc học còn nằm ở chỗ những khi niệm sau khi được khi quote lên ấy nhắc mình  vận dụng vào nhiều tình huống hơn.Ví dụ như sáng nay mình đã có một cách nhìn/ giải thích mới về language bởi luôn nhắc trong đầu khi niệm deconstruction của Derrida, luôn cố gắng tìm góc nhìn khác, cách giải thích khác của cùng 1 hiện tượng. Thế nên khi có bạn nói sự khập khiễng trong việc dùng 2 ngôn ngữ để chỉ cùng một thứ và việc dịch qua lại giữa 2 ngôn ngữ thật là khó. Thì mình chợt nhận ra, khó là vì  nếu thứ này được diễn đạt bởi 1 danh từ trong ngôn ngữ A thì mình cứ ép bản thân phải đi tìm cũng 1 danh từ trong ngôn ngữ B để chỉ nó. Trong khi mỗi ngôn ngữ lại có cách diễn đạt khác nhau, tuỳ vào văn hoá, lịch sử và rất nhiều yếu tố hình thành nên nó. Chưa kể đến cùng là ngôn ngữ đó mà người viết muốn truyền tải một ý khác còn người đọc lại hiểu theo một cách khác, tuỳ vào background knowledge của người ta. Thế nên việc translation thực sự không nên bó hẹp trong việc dịch word-by-word, học ngoại ngữ cũng thế, tất cả nên đặt trong văn cảnh để tiến gần đến cái ý của người nói/ người viết muốn diễn đạt nhất. Và dĩ nhiên, một bài học không kém phần quan trọng mình nhận ra từ quan điểm ở trên là mọi thứ đều có bias, đến cả dùng ngôn ngữ để truyền tải còn đầy bias nữa là ( bất giác tò mò nếu toàn bộ sự sống của con người sẽ ra sao nếu không có sự hiện diện của ngôn ngữ, ý mình là tất cả con người đều câm ý, thì chúng ta sẽ giao lưu với nhau như thế nào nhỉ, biết đâu lại cũng rất thú vị và ít bias hơn, mình nghĩ thế)
Thôi tạm viết thế đã, có lẽ còn gì đó nữa cơ mà giờ não đơ đơ rồi, không viết được nữa.






No comments:

Post a Comment